Univerzitet u Beogradu

O Univerzitetu

Univerzitet je institucija koja se, sa punim pravom, smatra jednim od najvećih doprinosa naroda Evrope svetskom kulturnom nasleđu.

Univerzitet u Beogradu je državni univerzitet. Delatnosti kojima se bavi, visoko obrazovanje i naučno-istraživački rad, su delatnosti od javnog interesa i odvijaju se u okvirima utvrđenim odgovarajućim zakonskim propisima.

Nastanak i razvoj Univerziteta

Razvoj Univerziteta možemo pratiti od 1808. godine, kada je Dositej Obradović osnovao Veliku školu, koja je radila do 1813. godine. U Kragujevcu je 1838. godine osnovan Licej, a Zakonom o ustrojstvu Velike škole od 24. septembra 1863. godine, Licej je transformisan u Veliku školu. Ova ustanova smeštena je u zdanje koje je jedan od najbogatijih Srba toga vremena kapetan Miša Anastasijević, poklonio „svome otečestvu“.

Velika škola je imala značajnu reputaciju, ne samo u Kneževini (Kraljevini) Srbiji, nego i u evropskim razmerama. Njeni najistaknutiji nastavnici školovali su se na vodećim inostranim univerzitetima, a zatim, sa katedri Velike škole, održavali intenzivnu saradnju sa svojim ranijim profesorima i kolegama.

Početkom 1905. godine izglasan je Zakon o Univerzitetu koji je zajemčio autonomiju Univerziteta. Univerzitet u Beogradu predstavljao je središte naučnog, obrazovnog i kulturnog života i centar otpora svakom totalitarizmu. Njegov visoki ugled pronosili su i Milutin Milanković, Vladimir Ćorović, Đorđe Tasić i drugi.

Univerzitet je prekinuo rad 1941. godine, kada je zemlja okupirana od strane nemačke vojske. Posle oslobođenja, 1945. godine, nova vlast ga je obnovila.

Pod okriljem Beogradskog univerziteta obrazovali su se univerziteti u Novom Sadu, Nišu, Prištini i Kragujevcu, kao i u današnjoj Podgorici. Broj studenata na Univerzitetu stalno se povećavao u posleratnom periodu. Veliki priliv studenata bio je podstaknut liberalizacijom upisa i pravom na vanredno studiranje. Posle izvesnog vremena, upis je ograničen upisnim kvotama za svaki fakultet, a pravo na upis stiče se na osnovu rezultata na kvalifikacionom ispitu i uspeha u srednjoj školi. Od kraja pedesetih godina organizovane su postdiplomske studije za sticanje akademskog naziva magistra nauka, koji je, počev od 1966. godine, postao preduslov za prijavljivanje doktorske disertacije.

Nakon krize devedesetih godina prošlog veka, Univerzitet u Beogradu se krupnim koracima vraća u internacionalnu akademsku zajednicu. Primljen je za člana Evropske i Međunarodne asocijacije univerziteta, a uključio se i u različite oblike međuuniverzitetske saradnje. Intenzivirana je međunarodna razmena nastavnika i studenata.

Sastav i delatnosti Univerziteta

Univerzitet u Beogradu je državni univerzitet. Delatnosti kojima se bavi – visoko obrazovanje i naučnoistraživački rad – od javnog su interesa i odvijaju se u okvirima utvrđenim odgovarajućim zakonskim propisima.

Univerzitet u svom sastavu ima visokoškolske jedinice sa svojstvom pravnog lica i bez toga svojstva. Visokoškolske jedinice sa svojstvom pravnog lica su fakulteti i naučni instituti. Visokoškolske jedinice bez svojstva pravnog lica su: univerzitetski centri; univerzitetske katedre; fakulteti koje osniva Univerzitet; centralna univerzitetska biblioteka; univerzitetske istraživačko-razvojne jedinice; i druge organizacione jedinice čijom se delatnošću obezbeđuju celovitost i potreban standard ostvarivanja univerzitetskih zadataka, u skladu s aktom o osnivanju.

Univerzitet čine sledeći fakulteti, razvrstani prema naučnim poljima u grupacije fakulteta:

Grupacija društveno-humanističkih nauka 

• Ekonomski fakultet, 
• Pravni fakultet, 
• Pravoslavni bogoslovski fakultet, 
• Učiteljski fakultet, 
• Fakultet bezbednosti, 
• Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, 
• Fakultet političkih nauka, 
• Fakultet sporta i fizičkog vaspitanja, 
• Filozofski fakultet i 
• Filološki fakultet.

Grupacija medicinskih nauka

• Medicinski fakultet, 
• Stomatološki fakultet, 
• Fakultet veterinarske medicine i 
• Farmaceutski fakultet.

Grupacija prirodno-matematičkih nauka

• Biološki fakultet, 
• Geografski fakultet,
• Matematički fakultet, 
• Fakultet za fizičku hemiju, 
• Fizički fakultet i 
• Hemijski fakultet.

Grupacija tehničko-tehnoloških nauka

• Arhitektonski fakultet, 
• Građevinski fakultet, 
• Elektrotehnički fakultet, 
• Mašinski fakultet, 
• Poljoprivredni fakultet, 
• Rudarsko-geološki fakultet, 
• Saobraćajni fakultet, 
• Tehnički fakultet u Boru, 
• Tehnološko-metalurški fakultet, 
• Fakultet organizacionih nauka i 
• Šumarski fakultet.

Fakulteti organizuju i izvode visokoškolske studijske programe u skladu sa svojom matičnošću, koja proizlazi iz akreditovanog studijskog programa fakulteta, a na osnovu odluke Senata

U okviru delatnosti visokog obrazovanja, Univerzitet obavlja naučnoistraživačku, ekspertsko-konsultantsku i izdavačku delatnost, a može obavljati i druge poslove kojima se komercijalizuju rezultati naučno-istraživačkog rada, pod uslovom da se tim poslovima ne ugrožava kvalitet nastave.

Univerzitet u Beogradu je spreman da zadrži i unapredi svoju poziciju vodeće visokoškolske ustanove u regionu, adaptirajući se izazovima novog vremena ali istovremeno i čuvajući ono vredno u svojoj tradiciji, zbog čega je i prepoznatljiv kao pravi nacionalni brend.